Sut effeithiodd marwolaeth fy mab ar fy iechyd meddwl a’m harian

Fy enw i yw Garrick Prayogg, rwy’n ddyn 55 oed o Wirral, ger Lerpwl. Roedd fy mab 31 oed yn focsiwr brwd a chymerodd ran mewn ymladdfa elusennol yn Nottingham, yn ôl yn 2014. Cafodd ergyd i’w ben a chwympodd ar y llawr – cafodd ei ruthro i’r ysbyty. Dywedwyd wrthym fod ganddo waedu yn yr ymennydd – yn anffodus bu farw ddau ddiwrnod yn ddiweddarach.

Sylwais fod fy iechyd meddwl wedi dioddef

Effeithiodd hynny’n ddifrifol arnaf. Doeddwn i ddim hyd yn oed yn gwybod ei fod wedi cael ymladd y noson honno. Dydw i erioed wedi bod i unrhyw un o’i ymladdfeydd oherwydd dydw i ddim yn hoffi bocsio fel y cyfryw, ond wrth i blant dyfu i fyny maen nhw’n gwneud eu dewisiadau eu hunain. Does dim ots beth mae rhieni’n ei ddweud, byddan nhw’n gwneud yr hyn maen nhw ei eisiau yn y diwedd. Cafodd derbyn y newyddion hwnnw effaith mor ddramatig arnaf.

Doeddwn i ddim yn gallu ymdopi ag e mewn gwirionedd, roeddwn i’n cael trafferth. Doeddwn i ddim yn cysgu, roeddwn i mor bryderus, roedd rhaid i mi fynd at y meddyg a chael gwrth-iselder a thabledi cysgu ar bresgripsiwn oherwydd doeddwn i ddim yn cau fy llygaid o gwbl, roeddwn i’n effro drwy’r nos. Roedd adegau lle dim ond tair awr o gwsg ges i dros gyfnod o dri diwrnod.

O ganlyniad i’w farwolaeth a’m iselder, fe wnes i orffen gweithio’n gynnar yn y diwedd. Fe wnes i ymddeol yn gynnar oherwydd ei fod yn effeithio ar fy ngallu i godi a mynd i wneud fy ngwaith fel ymgynghorydd TG. Argymhellodd tîm iechyd galwedigaethol fy ngwaith y dylwn i ymddeol yn gynnar, a oedd yn rhyddhad mewn ffordd ond fe greodd fwy o broblemau hefyd.

Achosodd fy iselder i mi ymddeol yn gynnar

Mae gen i broblemau o hyd o ganlyniad i golli fy mhrif incwm. Effeithiwyd ar dalu biliau a chredydwyr eraill, ac es i i ddyled gwerth ychydig filoedd. Es i weld fy Swyddfa Cyngor ar Bopeth leol i gael rhywfaint o help. Roedd fy nghredydwyr yn ysgrifennu ataf bob mis i wybod pam nad oeddent yn cael taliadau, roeddent eisiau taliadau ar amser a doedd gen i ddim yr incwm i’w dalu.

Roedd gan y Swyddfa Cynghori ar Bopeth uned gyngor ariannol arbenigol a oedd yn edrych ar fy sefyllfa ariannol i weld pa daliadau y gallwn eu gwneud. Yna ysgrifennon nhw at fy holl gredydwyr er mwyn i mi allu gwneud taliadau misol is.

Rydw i nawr yn talu tua 50% y mis sydd wedi gwneud gwahaniaeth mawr i mi. Mae bellach yn golygu nad ydw i’n poeni cymaint am fy nghyllid ac mae hynny wedi helpu gyda fy iselder hefyd. Roedd yn rhaid i mi ddarparu tystiolaeth fy mod i wedi colli fy incwm trwy ddarparu fy P45 ond roedd yn rhyddhad gwybod y gallwn o leiaf fforddio ad-dalu taliadau llai bob mis.

Bob 12 mis mae’r credydwyr yn adolygu fy sefyllfa i weld a oes unrhyw beth wedi newid. Mae’n rhaid i mi gael datganiadau banc cyfredol ac yna mynd trwy’r broses gyfan eto’r flwyddyn nesaf. Mae’n anodd ond mae’n ddefnyddiol gwybod y bydd yn helpu i ostwng fy ad-daliadau bob mis.

Rydw i hefyd wedi ymuno â grŵp cymorth Rethink Mental Illnesses fel aelod o’r pwyllgor er mwyn i mi allu estyn allan at bobl sydd wir ddim yn gwybod ble i fynd neu ble i gael cymorth, sydd wedi fy helpu’n fawr gyda fy sefyllfa fy hun.

Gyda phob pen-blwydd marwolaeth fy mab, mae’r boen yn dod yn ôl. Mae tair blynedd wedi mynd heibio nawr ac nid yw byth yn mynd yn haws er fy mod i’n gweld bod rhannu fy mhrofiad gydag aelodau grŵp cymorth yn helpu. Gallaf gydymdeimlo â nhw hefyd oherwydd fy mod i wedi colli mab, wedi profi iselder, rwy’n gwybod sut beth yw e. Rwy’n dal i gymryd gwrthiselyddion ond nid cymaint nawr ac mae’r grŵp cymorth yn fy helpu drwyddo.